مصورسازی چیست و چه کاربردی دارد؟

مصورسازی که به آن دیداری سازی نیز گفته می‌شود، به هر روشی برای ایجاد تصاویر، نمودار یا انیمیشن‌ها برای برقراری ارتباط با یک پیام گفته می‌شود. مصورسازی از طریق تصاویر بصری یکی از قدیمی‌ترین روش‌های موثر برای برقرار ارتباط با ایده‌های انتزاعی و عینی بوده است. مصورسازی می‌تواند برای اهداف مختلف مانند توضیح مفاهیم پیچیده، انتقال اطلاعات، مخاطب‌گیری و بسیاری از موارد دیگر مورد استفاده قرار بگیرد. برای این که بهتر بدانید مصورسازی چیست، در این مقاله قصد داریم درمورد مصورسازی و نکات مرتبط با آن توضیح دهیم.

مصورسازی چیست؟

مصورسازی به نمایش داده‌ها به صورت گرافیکی مانند رسم نمودار، اینفوگرافیک و حتی انیمیشن گفته می‌شود. این کار معمولا برای نمایش اطلاعات به صورت بصری گفته می‌شود. با مصورسازی می‌توان روابط پیچیده بین داده‌ها و بینش‌های مبتنی بر داده را به نحوی رسم کرد که حتی برای کاربرانی که تخصصی در زمینه اطلاعات داده شده ندارند، قابل درک باشد.

مصورسازی اطلاعات می‌تواند اهداف مختلفی داشته باشد. مصورسازی داده‌ها معمولا برای نمایش داده‌ها به عموم مردم انجام می‌شود. همچنین این که مصورسازی چیست و چرا انجام می‌شود باید گفت که دیداری‌سازی برای انتقال ساختار و سلسله مراتب سازمانی استفاده می‌شود.

البته مصورسازی تنها برای نمایش اطلاعات به عموم مردم نیست. بلکه دانشمندان نیز می‌توانند از آن برای کشف، توضیح و حتی تغییر اطلاعات استفاده کنند. اگر بخواهیم اهداف اصلی از مصورسازی را نام ببریم، باید به چهار مورد تولید ایده، تصویرسازی ایده، کشف بصری و داده‌های روزمره اشاره کنیم که در ادامه بیشتر به این موارد خواهیم پرداخت.

درباره این که مصورسازی چیست و چه مشاغلی از آن استفاده می‌کنند باید گفت که مصورسازی امروزه برای همه مشاغل مهم است. برای مثال معلمان می‌توانند برای نمایش نمرات دانش آموزان یک کلاس از آن استفاده کند یا دانشمندان می‌توانند از مصورسازی برای نشان دادن و بررسی پیشرفت‌های هوش مصنوعی بهره ببرند. حتی مدیران شرکت‌ها نیز برای نمایش اطلاعات مهم با سهامداران خود از مصورسازی استفاده می‌کنند.

مصورسازی امروزه در پروژه‌های بزرگ نقش بسیار مهمی را ایفا می‌کند. از آن جایی که پروژه‌های بزرگ دارای مقادیر بسیار زیادی اطلاعات هستند، ساده‌ترین راه برای نمایش آن‌ها به صورت یکجا و ساده استفاده از از این راه حل است.

کاربردهای مصورسازی

تا این جا درمورد این که مصورسازی چیست توضیح دادیم. در ادامه برخی از مهم‌ترین کاربردهای مصورسازی را نام خواهیم برد.

ایده پردازی

یکی از مهم‌ترین کاربردهای مصورسازی، ساخت ایده‌های جدید است. از داده‌های مصورسازی شده معمولا در جلسات طوفان فکری یا جلسات ایده پردازی استفاده می‌کنند. داده‌هایی که به صورت مصور طراحی شده‌اند، در جلسات مختلف بین اعضای تیم به اشتراک گذاشته می‌شوند تا درمورد ایده‌ها و دیدگاه‌های مختلف نظرات لازم دریافت شود.

البته باید گفت نظراتی که درمورد داده‌ها ارائه می‌شود، کامل نیستند اما به ایجاد پایه‌های یک پروژه کمک می‌کنند.

ساده سازی داده‌ها

یکی دیگر از کاربردهای مصورسازی، ساده سازی است. مصورسازی مانند یک تاکتیک یا فرآیند به انتقال ایده‌ها کمک می‌کند. از مصورسازی معمولا برای نشان دادن ساختارهای سازمانی یا فرآیندهای مختلف استفاده می‌شود تا ارتباط بین افراد مناسب را برای وظایف خاص تسهیل کند. برای مثال بسیاری از مدیران در پروژه‌های خود برای مصورسازی از نمودارهای گانت و یا آبشاری استفاده می‌کنند، پس در پاسخ به این سوال که مصورسازی چیست، باید به زبان ساده‌تر گفت مصورسازی نوعی مدل‌سازی و ساده سازی داده‌ها است.

این راه حل برای نشان دادن بهتر و قابل درک کردن جریان داده در سیستم اطلاعاتی یک سازمان مورد استفاده قرار می‌گیرد. امروزه بسیاری از توسعه دهندگان، تحلیلگران کسب و کار، معماران داده و خیلی از مشاغل دیگر برای ساده سازی داده‌های خود و درک روابط در پایگاه داده از مصورسازی استفاده می‌کنند.

اکتشاف بصری

 اگر می‌خواهید بدانید که مصورسازی چیست باید با یکی دیگر از کاربردهای آن یعنی اکتشاف بصری نیز آشنا شوید. اکتشاف بصری و مصورسازی داده‌های روزانه با تیم‌هایی که روی داده‌ها کار می‌کنند ارتباط نزدیکی دارند.
 

اکتشاف بصری به تجزیه کنندگان داده، دانشمندان و سایر متخصصان کمک می‌کند تا الگو و روندهای موجود در یک مجموعه داده را شناسایی کنند.

تجسم داده‌‌ها

تجسم داده‌ها یکی از مهم‌ترین مراحل در فرآیند علم داده است؛ اما درباره این که مصورسازی چیست و چه کمکی به تجسم بهتر داده‌ها می‌کند باید گفت که مصورسازی به تیم کمک می‌کند تا داده‌ها را راحت‌تر و موثرتر به همکاران خود منتقل کنند.

شرکت‌هایی که معمولا از سیستم‌های گزارش‌دهی استفاده می‌کنند، از مصورسازی بهره می‌برند. البته باید گفت که تجسم داده‌ها تنها محدود به عملکرد نیست. برای مثال فردی که در حال استخراج نکات مهم یک متن به هم ریخته است، ممکن است از ابر کلمه استفاده کند تا مفاهیم کلیدی، روند و روابط پنهان داده‌ها را کشف و درک نماید.

تاریخچه مصورسازی

 در پاسخ به این سوال که مصورسازی چیست و تاریخچه آن به چه زمانی باز می‌گردد باید گفت که طبق شواهد به جا مانده اولین استفاده از مصورسازی به قبل از قرن هفدهم در مصر باز می‌گردد. در آن زمان از مصورسازی معمولا برای کمک به ناوبری استفاده می‌شد.

با گذر زمان و اهمیت بالای ساده سازی اطلاعات و تبدیل آن‌ها به شکل تصویری، اهمیت مصورسازی نیز افزایش یافت. به همین دلیل امروزه مردم از مصورسازی برای کاربردهای بسیار گسترده‌تری در صنایع و علوم مختلف مانند رشته‌های اقتصاد، اجتماعی و حتی بهداشتی استفاده می‌کنند.

اشکال مختلف مصورسازی

 برای آشنایی با مصورسازی و این که اشکال مختلف مصورسازی چیست، باید برخی از مهم‌ترین انواع این فرآیند را نام ببریم.

جداول

ساده‌ترین، رایج‌ترین و در اکثر مواقع بهترین راه برای مصورسازی رسم جدول‌های مختلف است. جدول‌هایی که دارای سطرها و ستون‌های متعدد هستند برای نشان دادن متغیرها و داده‌ها به کار برده می‌شوند. یکی از ویژگی‌های جداول این است که می‌توانند حجم زیادی از اطلاعات را به صورت منظم نشان دهند. جداول چه برای کاربرانی که به دنبال اطلاعات دقیق هستند و چه برای افرادی که می‌خواهند تنها اطلاعات کلی را به دست آورند، مناسب است.

نمودار دایره‌ای و نمودار میله‌ای انباشته

نمودارهای دایره‌ای و نمودارهای میله‌ای انباشته یک مدل از رایج‌ترین راه‌ها برای مصورسازی داده‌ها محسوب می‌شود. در این نوع مصورسازی، نمودار را به بخش‌هایی تقسیم می‌کنند که هر بخش یک جزء از کل محسوب می‌شود. نمودار دایره‌ای و نمودار میله‌ای انباشته یک راه ساده برای سازماندهی داده‌ها و مقایسه اندازه هر جزء با دیگر اجزا محسوب می‌شوند. این نوع نمودارها از ساده‌ترین راه‌ها برای سازماندهی داده‌ها و مقایسه اندازه هر جزء با دیگر قسمت‌ها استفاده می‌کنند.

نمودارهای خطی و نمودارهای منطقه‌ای

در پاسخ به این سوال که مصورسازی چیست و آیا می‌تواند تغییرات داده‌ها را نمایش دهد یا خیر باید گفت که بله مصورسازی توانایی نمایش تغییرات داده‌ها را به صورت بصری نیز دارد.

برای نمایش تغییرات به کمک مصورسازی از نمودارهای خطی و نمودارهای منطقه‌ای استفاده می‌شود. این نمودارها با ترسیم مجموعه‌ای از نقاط داده در طول زمان، تغییر در یک یا چند مقدار را نشان می‌دهند. این نوع نمودارها همچنین برای تحلیل و پیش‌بینی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند.

نمودارهای خطی همان طور که از نامشان پیداست از خطوط برای نشان دادن تغییرات استفاده می‌کنند؛ اما نمودارهای منطقه‌ای کمی متفاوت هستند و نقاط داده را با استفاده از خطوط به یکدیگر پیوند داده شده نمایش می‌دهند. در نمودارهای منطقه‌ای متغیرها روی یکدیگر قرار می‌گیرند و از رنگ‌های مختلف برای تمایز بین آن‌ها استفاده می‌شود.

هیستوگرام

برای درک بهتر از این که مصورسازی چیست و چه کاربردی دارد، بهتر است نمودارهای هیستوگرام را نام ببریم که احتمالا آن‌ها را زیاد دیده‌اید. هیستوگرام یکی از اشکال مصورسازی است و نوعی نمودار است که توزیع اعداد را با استفاده از یک نمودار ستونی که فاصله‌ای بین میله‌های آن نیست انجام می‌دهد. این نمودار می‌تواند مقدار متغیرها را که در یک محدوده خاص قرار می‌گیرند نمایش دهد. هیستوگرام‌ها به کاربر امکان شناسایی خروجی‌های موجود در یک مجموعه داده را می‌دهند.

نقشه گرمایی

یکی دیگر از اشکال نمایش داده‌ها به صورت مصورسازی شده، نقشه گرمایی است. این نوع نمایش گرافیکی برای تصویرسازی داده‌های رفتاری بر اساس مکان مفید است. این مکان می‌تواند یک مکان در نقشه یا حتی یک صفحه در وب باشد.

نقشه درختی

نقشه‌های درختی یکی دیگر از راه‌های تبدیل داده‌ها به صورت مصورسازی شده است. نمودارهای درختی، داده‌های سلسله مراتبی را به عنوان مجموعه‌ای از اشکال تو در تو که معمولا شامل مستطیل‌ها و کاردهای مختلف می‌شود، نمایش می‌دهند. نمودارهای درختی بیشتر برای مقایسه نسبت‌ها بین دسته‌های متنوع از طریق اندازه ناحیه مناسب هستند.

چگونه داده‌ها را مصورسازی کنیم؟

بعد از توضیح در مورد این که مصورسازی چیست، بهتر است که با شیوه انجام مصورسازی داده‌ها نیز آشنا شویم. برای این که داده‌های خود را مصورسازی کنید، یک سری تمرین عالی وجود دارد. این تمرین‌ها به شما کمک خواهند کرد تا داده‌های خود را به صورت مفید و واضح ترسیم نمایید. این تمرین‌ها عبارت اند از:

تنظیم زمینه

اولین تمرینی که برای مصورسازی داده‌ها می‌توان انجام داد، تنظیم زمینه است. شما ابتدا باید اطلاعات پس زمینه کلی را برای این که چه اطلاعاتی را می‌خواهید به مخاطب خود ارائه دهید، مشخص کنید. برای مثال اگر می‌خواهید اطلاعاتی را درمورد نرخ باز کردن ایمیل‌های تبلیغاتی به صورت مصورسازی شده به کاربران نشان دهید، باید زمینه و پایه موضوع را آماده نمایید و سپس به جزئیاتی مانند دلیل عملکرد ضعیف ایمیل‌های تبلیغاتی بپردازید.

شناسایی مخاطب

برای این که بدانید مصورسازی چیست و چگونه داده‌های خود را خوب مصورسازی کنید، باید ابتدا مخاطبان هدف خود را بشناسید. برای این که داده‌ها را به خوبی مصورسازی کنید، به این فکر کنید که داده‌های شما قرار است برای چه افرادی مصورسازی شود و آیا با نیازهای آن مطابقت خواهد داشت یا خیر. برای این کار می‌توانید سوالات مختلفی از خود بپرسید. برای مثال می‌توانید بپرسید که مخاطب من به دنبال چه نوع داده‌های مصورسازی شده‌ای است یا می‌توانید از خود بپرسید که کاربر بیشتر به چه داده‌های اهمیت می‌دهد؛ زیرا باید داده‌هایی را به کاربر نشان دهید که برای او مهم و مفید واقع خواهد شد.

رابط بصری خوب

همان طور که تا این جا متوجه شدید، مصورسازی یعنی تبدیل کردن داده‌ها به داده‌هایی بصری که درک آن‌ها برای کاربر راحت‌تر قابل درک است. برای این که به بهترین شکل داده‌های خود را مصوسازی کنید، لازم است که رابط بصری خوبی انتخاب کنید؛ زیرا داده‌ها به اشکال مختلفی می‌توانند به صورت بصری نمایش داده شوند و این مهم است که شما بهترین حالت را برای نمایش بصری انتخاب کرده باشید.

جمع بندی

مصورسازی که به آن بصری سازی داده‌ها نیز گفته می‌شود، فرآیند تبدیل داده‌های خام به تصاویر یا اشکال گرافیکی است که برای برقراری ارتباط موثر با مخاطبین، درک و تحلیل آسان‌تر داده‌ها و ارائه بینش‌های جدید از آن‌ها انجام می‌شود. مصورسازی داده‌ها می‌تواند به اشکال مختلفی مانند تبدیل داده‌ها به نمودارها و چارت‌ها، نقشه‌ها، تصاویر سه بعدی یا انیمیشن‌ها انجام شود. برای این که بیشتر با این موضوع آشنا شوید، در این مقاله درمورد این که مصورسازی چیست و چه کاربردی دارد توضیح دادیم.